Đọc là một kỹ năng cơ bản cần thiết cho việc học tập và phát triển các giá trị của bản thân, cần làm gì để hình thành thói quen đọc sách? Có rất nhiều minh chứng cho rằng việc đọc sách không chỉ cải thiện khả năng nhận thức của một người mà còn nâng cao kỹ năng ngôn ngữ, tư duy phản biện và tính sáng tạo.
Tuy nhiên, việc thiết lập và duy trì thói quen đọc sách thường xuyên có thể là một thách thức. Trong bài viết này Navigatessẽ cùng bạn khám phá một số phương pháp thiết thực để hình thành thói quen đọc nhất quán, từ việc đặt mục tiêu thực tế đến tìm tài liệu đọc phù hợp và tạo môi trường đọc thuận lợi.
Tại sao lại cần đọc sách?
Đọc sách là một cách tuyệt vời để mở rộng kiến thức, cải thiện khả năng nhận thức và nâng cao giá trị bản thân của bạn.
Tăng cường vốn từ vựng và kỹ năng ngôn ngữ
Đọc sách là một cách tuyệt vời để cải thiện vốn từ vựng và kỹ năng ngôn ngữ của bạn. Khi đọc sách, bạn tiếp xúc với từ mới, cấu trúc câu và phong cách viết. Sự tiếp xúc này có thể giúp bạn mở rộng vốn từ vựng và cải thiện ngữ pháp cũng như cú pháp của mình. Điều này đặc biệt đúng đối với trẻ em vẫn đang phát triển kỹ năng ngôn ngữ và học từ mới.
Mở rộng kiến thức
Đọc sách giúp bạn tiếp xúc với nhiều chủ đề, khái niệm và ý tưởng khác nhau mà bạn có thể không gặp phải trong cuộc sống hàng ngày. Sự tiếp xúc này có thể mở rộng kiến thức và hiểu biết của bạn về thế giới xung quanh. Cho dù bạn đọc sách phi hư cấu về khoa học, lịch sử hay sách viễn tưởng khám phá các nền văn hóa khác nhau và trải nghiệm của con người, bạn đều có thể thu được những hiểu biết có giá trị giúp hình thành suy nghĩ và quá trình ra quyết định của mình.
Rèn luyện tư duy, trí tưởng tượng
Đọc sách có thể giúp truyền cảm hứng sáng tạo và trí tưởng tượng. Khi bạn đọc một cuốn sách, bạn sẽ được chuyển đến một thế giới khác với các nhân vật, bối cảnh và kịch bản độc đáo. Điều này có thể kích thích trí tưởng tượng của bạn và truyền cảm hứng cho bạn suy nghĩ sáng tạo. Trên thực tế, nghiên cứu đã chỉ ra rằng đọc tiểu thuyết có thể làm tăng sự đồng cảm và trí tuệ cảm xúc, điều này có thể giúp bạn hiểu rõ hơn và kết nối với người khác.
Cải thiện chức năng nhận thức
Đọc sách kích thích não bộ và cải thiện chức năng nhận thức. Nó giúp tăng cường trí nhớ, sự tập trung và kỹ năng tư duy phản biện. Ví dụ, khi bạn đọc một cuốn tiểu thuyết bí ẩn, bạn buộc phải chú ý đến các chi tiết và theo dõi cốt truyện để giải quyết bí ẩn. Loại bài tập tinh thần này có thể giúp cải thiện trí nhớ và khả năng giải quyết vấn đề của bạn. Đọc sách cũng cung cấp một bài tập luyện tinh thần có thể giúp giữ cho đầu óc bạn nhạy bén và nhanh nhẹn khi bạn già đi
Giải tỏa căng thẳng
Đọc sách có thể là một cách tuyệt vời để thư giãn và giảm căng thẳng. Nó giúp bạn thoát khỏi những áp lực của cuộc sống hàng ngày và có thể giúp giảm nhịp tim và huyết áp của bạn. Trên thực tế, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc đọc chỉ trong 6 phút có thể giảm mức độ căng thẳng tới 68%. Đọc sách trước khi đi ngủ cũng có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy với cảm giác sảng khoái và tràn đầy năng lượng hơn.
Thực trạng lười đọc sách của giới trẻ
Dưới đây là một số số liệu cụ thể về thói quen đọc sách của giới trẻ Việt Nam:
- Theo khảo sát năm 2019 do Hội Xuất bản Việt Nam thực hiện, 63% người được hỏi cho biết họ đọc chưa đến một cuốn sách mỗi tháng. Trong số những người từ 15 đến 19 tuổi, con số này thậm chí còn cao hơn, với 69% cho biết họ đọc ít hơn một cuốn sách mỗi tháng.
- Cuộc khảo sát tương tự cho thấy loại sách phổ biến nhất trong giới trẻ ở Việt Nam là sách giáo khoa, tiếp theo là sách tự lực và tiểu thuyết. Tuy nhiên, chỉ có 9% số người được hỏi cho biết họ thích đọc tiểu thuyết.
- Một báo cáo năm 2017 của Hội đồng Anh cho thấy chỉ 25% sinh viên Việt Nam cho biết họ đọc vì niềm vui, so với 42% sinh viên ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
- Năm 2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam đã phát động chiến dịch “Học sinh đọc sách” nhằm khuyến khích giới trẻ đọc sách. Chiến dịch đặt mục tiêu mỗi học sinh đọc ít nhất một cuốn sách mỗi tháng, nhưng tiến độ rất chậm.
- Trong một cuộc khảo sát năm 2019 với 2.000 phụ huynh Việt Nam do báo Nhi Đồng thực hiện, 46% cho biết con họ không có thói quen đọc sách, trong khi 22% cho biết con họ chỉ đọc khi nhà trường yêu cầu.
Những thống kê này cho thấy có một thách thức đáng kể trong việc cần làm gì để hình thành thói quen đọc sách trong giới trẻ Việt Nam. Tỷ lệ đọc sách thấp trong giới trẻ có thể ảnh hưởng đến giáo dục và sự phát triển cá nhân của họ, và cần có những nỗ lực thúc đẩy thói quen đọc sách trong giới trẻ.
Cần làm gì để hình thành thói quen đọc sách
Bắt đầu từ mục tiêu nhỏ
Bắt đầu với một mục tiêu nhỏ là đọc trong một khoảng thời gian ngắn mỗi ngày, chẳng hạn như 10 hoặc 15 phút, có thể giúp bạn dần dần hình thành thói quen. Theo thời gian, bạn có thể tăng lượng thời gian dành cho việc đọc. Ví dụ: bạn có thể bắt đầu với 10 phút mỗi ngày và dần dần tăng dần lên 30 phút hoặc một giờ.
Chọn những cuốn sách mà bạn quan tâm
Đọc những cuốn sách mà bạn thấy hấp dẫn và thú vị có thể giúp bạn duy trì động lực và hứng thú với tài liệu. Đây chính là câu trả lời cho câu hỏi “cần làm gì để hình thành thói quen đọc sách?”. Nếu bạn không chắc mình thích loại sách nào, hãy thử các thể loại khác nhau hoặc nhờ bạn bè giới thiệu.
Ví dụ: Nếu bạn thích tiểu thuyết lãng mạn, hãy thử đọc một tác giả mới cùng thể loại. Nếu bạn thích thể loại phi hư cấu, hãy thử đọc một cuốn sách về chủ đề mà bạn quan tâm, chẳng hạn như lịch sử hoặc tâm lý học.
Đọc sách đều đặn
Dành thời gian và địa điểm cụ thể để đọc sách mỗi ngày có thể giúp bạn hình thành thói quen đọc sách thường xuyên. Điều này có thể là vào buổi sáng, buổi tối hoặc trong giờ nghỉ trưa của bạn. Tìm một nơi thoải mái, chẳng hạn như một chiếc ghế ấm cúng hoặc chiếc giường của bạn, và biến nó thành khu vực đọc sách được chỉ định của bạn.
Ví dụ: Đặt mục tiêu đọc 30 phút mỗi tối trước khi đi ngủ. Điều này có thể giúp bạn thư giãn và chuẩn bị cho giấc ngủ.
Loại bỏ những yếu tố gây xao nhãng
Loại bỏ những yếu tố gây xao nhãng như điện thoại, TV hoặc máy tính trong khi đọc có thể giúp bạn tập trung vào cuốn sách và tiếp tục gắn bó với tài liệu. Điều này có thể đặc biệt quan trọng nếu bạn gặp khó khăn trong việc tập trung.
Tắt điện thoại hoặc đặt ở chế độ im lặng khi bạn đang đọc. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc cưỡng lại sự thôi thúc kiểm tra điện thoại, hãy cân nhắc sử dụng một ứng dụng ngăn chặn sự phân tâm trong thời gian đọc được chỉ định của bạn.
Tham gia câu lạc bộ sách
Tham gia câu lạc bộ sách hoặc nhóm đọc sách có thể mang lại trách nhiệm và động lực để đọc thường xuyên. Đây cũng có thể là một cách tuyệt vời để kết nối với những người khác có cùng sở thích đọc sách với bạn.
Đọc sách để thư giãn
Thay vì lướt mạng xã hội hoặc xem TV trong thời gian rảnh rỗi, hãy sử dụng việc đọc sách như một cách để nghỉ ngơi và thư giãn. Điều này có thể giúp bạn hình thành mối liên hệ tích cực với việc đọc và biến nó thành một phần thường xuyên trong thói quen của bạn.
Theo dõi tiến độ đọc
Theo dõi những cuốn sách bạn đã đọc và đặt mục tiêu đọc cho chính mình có thể giúp bạn duy trì động lực và đo lường tiến độ của mình theo thời gian. Điều này có thể đặc biệt hữu ích nếu bạn đang hướng tới một mục tiêu đọc cụ thể, chẳng hạn như đọc một số lượng sách nhất định trong một năm.
Ví dụ: Viết nhật ký đọc sách hoặc sử dụng ứng dụng để theo dõi những cuốn sách bạn đã đọc và đặt mục tiêu đọc cho chính mình. Bạn cũng có thể tham gia thử thách đọc sách trên mạng xã hội để thúc đẩy bản thân và kết nối với những người khác đang hướng tới mục tiêu tương tự.
Hãy nhớ rằng, hình thành thói quen đọc sách cần có thời gian và công sức, vì vậy hãy kiên nhẫn và kiên trì. Với sự nhất quán và tận tụy, bạn có thể phát triển thói quen đọc sách sẽ có lợi cho sự phát triển cá nhân và nghề nghiệp của bạn.
Kết luận
Việc hình thành thói quen đọc sách có thể là một nhiệm vụ đầy thách thức, đặc biệt đối với những người luôn bị xao nhãng hoặc thiếu động lực. Tuy nhiên, bằng cách thực hiện các phương pháp như trên bất kỳ ai cũng có thể thiết lập thói quen đọc sách giúp cuộc sống của họ phong phú hơn trong nhiều lĩnh vực.
Dù là để giải trí, phát triển cá nhân hay phát triển nghề nghiệp, việc đọc sách có thể mang lại nhiều lợi ích, bao gồm nâng cao kiến thức, cải thiện chức năng nhận thức. Khi thực hành đọc thường xuyên và kiên trì vượt qua mọi thử thách, bạn có thể mở khóa sức mạnh của việc đọc và trải nghiệm nhiều niềm vui đi kèm với nó.
Câu hỏi thường gặp
Làm sao để đọc sách cho hiệu quả?
Để đọc sách hiệu quả, hãy tập trung vào việc cải thiện tốc độ đọc, khả năng hiểu và khả năng ghi nhớ của bạn bằng cách tránh bị phân tâm, đặt mục tiêu, ghi chú và thực hành các kỹ thuật đọc tích cực.
Làm sao để tập trung khi đọc sách?
Để tập trung khi đọc, loại bỏ phiền nhiễu, tìm một nơi yên tĩnh, sử dụng đồng hồ bấm giờ để tập trung, nghỉ giải lao và tương tác với tài liệu bằng cách đánh dấu, gạch chân hoặc ghi chú.
Nên chọn sách theo sở thích cá nhân hay lời khuyên của người khác?
Tốt nhất là chọn sách theo sở thích và sở thích cá nhân của bạn, vì điều này sẽ làm tăng khả năng thích thú và gắn bó với tài liệu. Tuy nhiên, các đề xuất từ những người khác cũng có thể hữu ích trong việc khám phá các tác giả, thể loại và quan điểm mới.
